Wiele osób wie, że istnieje coś takiego jak zasiłek opiekuńczy. Prawie wszyscy kojarzą jednak tę instytucję z pracownikiem i zwolnieniem od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem. Jednak sytuacji, w których można skorzystać z zasiłku opiekuńczego jest znacznie więcej. Czy w takim razie kobieta prowadząca działalność gospodarczą może skorzystać z zasiłku opiekuńczego?
Prawo do zasiłku opiekuńczego
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobie ubezpieczonej – objętej ubezpieczeniem chorobowym zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie – który jest zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:
- nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1457), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,
- porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
- pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej;
2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat;
3) innym chorym członkiem rodziny. Przy czym za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.
Należy przy tym pamiętać, że za dzieci w rozumieniu tych przepisów uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy
Zasiłek opiekuńczy przysługuje przedsiębiorcy, pod warunkiem, że jest on objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i jednocześnie poza nim nie ma innego członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, który mógłby zapewnić np. opiekę nad dzieckiem.
Zgodnie z art. 61 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w takim przypadku – ubezpieczonemu prowadzącemu pozarolniczą działalność gospodarczą zasiłek opiekuńczy wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Niezbędnym dokumentem do wypłaty zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub chorym członkiem rodziny jest zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu ZUS ZLA. Zatem przedsiębiorca, który ubiega się o zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem powinien złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wystawione zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA.
Zaświadczenie lekarskie ubezpieczony jest obowiązany dostarczyć nie później niż w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niedopełnienie tego obowiązku powoduje obniżenie o 25% wysokości zasiłku przysługującego za okres od 8. dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, chyba że niedostarczenie zaświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.